የምሥራች! የምሥራች | ቅዱስ ፊሊጶስ ኢትዮጵያዊውን ጃንደረባ/ በጅሮንድን ያጠመቀበት ገንዳ ተገኘ

ይህ እጅግ በጣም ትልቅ ግኝት ነው፤ እልልል! እንበል ወገኖች፤ በጥምቀት ማግስት ይህን መሰል ዜና!!!

በባይዛንታይን ዘመን የተሠሩ መጠመቂያ ገንዳዎች እና ፏፏቴ በእስራኤል ውስጥ ተገኝተዋል

ሚስጥራዊ አርኪኦሎጂስቶች የ 1,500 አመት እድሜ ያላቸው የውኃ ማጠራቀሚያዎች እና በጥንታዊው የክርስትና ቦታ በምስሎች ያጌጡ “ድንቅ” የፏፏቴ ኮረብታዎች አግኝተዋል።

በኢየሩሳሌም የሚገኙ አርኪኦሎጂስቶች የክርስትና እምነት እጅግ ታዋቂ ከሆኑት ባሕረ ጥምቀቶች መካከል አንዱ የሆነውን የ 1,500 ዓመታት የውኃ ገንዳ እና የፏፏቴ ውኃ አግኝተዋል።

የውኃ ማጠራቀሚያው በአዲስ ኪዳን ውስጥ የተገለጸ ቁልፍ ታሪክ ሆኖ ያገለግል የነበረ ሲሆን ሐዋርያው ፊሊፖስ ኢትዮጵያዊን ጃንደረባ/ በጅሮንድን ያጠመቀበት ገንዳ ነው።

ቦራውና ቅርጻ ቅርጾቹ የሚገኙት በኢየሩሳሌም “ኢንያን ሐና” አውራጃ ነው፣ ይህም በይሁዳ ኮረብታዎች ሁለተኛውን ደረጃ የያዘ ነው።

የ “ኢንያን ሐና” አካባቢ፣ በአይሁድ ባህል አቅራቢያ በአይሁድ መሐንዲሶች ተገኝተዋል.

የውሃው ገንዳ ለመስኖ፣ ለእጥበት፣ ለመሬት ገጽታ ወይም ምናልባትም ለጥምቀት ሥነ ሥርዓቶች ያገለግል ነበር።

አርኪኦሎጂስቶች በ 2012 ዓ.ም እስከ 2016 ዓ.ም ድረስ ቦታውን በቁፋሮ ያገኙት ሲሆን፤ ግን በዚህ ሳምንት መጀመሪያ ላይ ላይ ነው ለሕዝብ ይፋ ሊሆን የበቃው።

አዳዲሶቹ ገንዳዎች ከክርስቶስ ልደት በኋላ ከ4ኛው እስከ 6ኛው ክፍለ ዘመን ባሉት ጊዚያት የተገነቡ ናቸው።

ይህ በባይዛንታይን ዘመን የተገነባው ገንዳ በተለያዩ ምስሎች ባሸበረቀ ‘ድንቅ‘ ፏፏቴ ወደ ማጠራቀሚያ ጣቢያዎች ይጓታል::

የውኃ ማጠራቀሚያው በኢየሩሳሌም ውስጥ ውስጥ የመጀመሪያው እንደሆነ የሳይንስ ሊቃውንቱ ይናገራሉ።

ሳይንቲስቶቹ እንደገለጹት, ይህ ገንዳ ከ3000 ዓመታት በፊት፣ በመጀመሪያው የቤተ መቅደስ ዘመን የተገነባ የንጉሳዊ ቤተሰብ ንብረት ሊሆን እንደሚችል ይገምታሉ።

ሳይንቲስቶች እንደገለጹት “ኢንያን ሐና” በሚገኘው ፏፏቴ ውስጥ የኒምፍ ምስሎች የተቀረጹ ሲሆን በኢየሩሳሌም ውስጥ ‘የመጀመሪያው ዓይነት‘ መሆኑ ነው።

የእስራኤላውያን ቅርሶች ባለሥልጣን በ“ኢንያን ሐና” አካባቢ፣ በይሁዳ ቅጥር ግቢ ውስጥ አንድ ምንጭ እና ጥንታዊ ኩሬዎችን አግኝቷል። ከኢየሩሳሌም ብዙ የማይርቀው የረፋይም ሸለቆ ብሔራዊ ፓርክ አካልም ነው።

በቦታው ላይ የተገኘ የ 2,400 ዓመታት እድሜ ያለው ዓምድ ግቢው የንጉሣዊ ንብረት እንደነበር ያመለክታል።

ገንዳው በአንድ ወቅት ሰፊ በነበረው ግቢ ውስጥ የነበረውን አንድ ቤተ ክርስቲያን እንደ ጥምቀተ ባሕር ያገለግል ነበር።

ባለሙያዎቹ ቦታውን እንደገና ወደ ቀድሞ ሁኔታው እንዲመለሱ ለማድረግ በመቻላቸው ፏፏቴው በሥራ ላይ ነው።

ገንዳው ወይም ጥምቀተ ባሕሩ በጣም አስገራሚ የሆነ ግኝት ሊሆን እንደሚችል ተገልጿል።

“ኢንያን ሐና” ቅዱስ ፊሊፖስ ኢትዮጵያዊን ጃንደረባ/ በጅሮንድን ያጠመቀበት ቦታ ነው ተብሎ በሰፊው ይታመናል። ይህም የኢትዮጵያን ቤተ ክርስቲያን ጅማሬ ያመለክታል።

ኢትዮጵያዊው ጃንደረባ/ በጅሮንድ መጠመቂያ ገንዳ መሆኑ ከተረጋገጠ ይህ ቦታ ክርስትናን በማሰራጨቱ ረገድ ዘንድ ቁልፍ ሚና ከተጫወቱት ድርጊቶች መካከል አንዱ ይሆናል።

የኢየሩሳሌም አውራጃ አርኪዎሎጂ ባለሞያ የሆኑት ዩቫርስ ባሮክ እንደገለጹት ‘የተገኙበትን ቦታ ለይቶ ለማወቅ የበርካታ ትውልዶችን መስዋዕት የጠየቀና፡ በክርስቲያናዊ ሥነ ጥበብ በኩልም የተለመደ ነገር ለመሆን መብቃቱንም ተናግረዋል ።

ከኩሬው እና ከፏፏቴው በተጨማሪ የሳይንስ ሊቃውንት በቦታው ላይ የተለያዩ እንቁራሪቶችን አግኝተዋል። የሸክላ፣ የብርጭቆ፣ የጣራ ግድግዳዎችን፣ ሳንቲሞችን እና በርካታ ቀለም ያላቸው ቅርፊቶችን አግኝተዋል። በበርካታ ቀለማት የተሰሩ ጥንታዊ ቅርጻ ቅርጾችን ጨምሮ ያልተለመዱ ትናንሽ መጫወቻዎችንም አግኝተዋል።

የሳይንስ ሊቃውንቱ የግሪክ ገንዘብ ድራክማዎችንም አግኝተዋል።

እነዚህ ነገሮች ቦታው ከክርስቶስ ልደት በፊት በ 4 ኛው እና 6 ኛ ክፍለ ዘመን በደንብ ይንቀሳቀስ እንደነበር የሳይንስ ሊቃውንቱ አውስተዋል።

[የኢንያን ሐና] አሁንም ድረስ ክርስቲያኖችን ያገለግላል፤ በተለይ የአርሜኒያ እና የኢትዮጵያ ዓብያተ ክርስቲያናት የሃይማኖታዊ ሥነ ሥርዓቶችን በዚህ ቦታ ማከናወናቸው ያለምክኒያት አለመሆኑን እስራኤላዊው ዩቫል ባሮክ በተጨማሪ ጠቁመዋል።

ምንጭ

የሐዋርያት ሥራ ምዕራፍ ፰፥፳፮፡፵

፳፮ የጌታም መልአክ ፊልጶስን። ተነሥተህ በደቡብ በኩል ከኢየሩሳሌም ወደ ጋዛ ወደሚያወርደው ምድረ በዳ ወደ ሆነ መንገድ ሂድ አለው።

፳፯ ተነሥቶም ሄደ። እነሆም፥ ህንደኬ የተባለች የኢትዮጵያ ንግሥት አዛዥና ጃንደረባ የነበረ በገንዘብዋም ሁሉ የሠለጠነ አንድ የኢትዮጵያ ሰው ሊሰግድ ወደ ኢየሩሳሌም መጥቶ ነበር፤

፳፰ ሲመለስም በሰረገላ ተቀምጦ የነቢዩን የኢሳይያስን መጽሐፍ ያነብ ነበር።

፳፱ መንፈስም ፊልጶስን። ወደዚህ ሰረገላ ቅረብና ተገናኝ አለው።

፴ ፊልጶስም ሮጦ የነቢዩን የኢሳይያስን መጽሐፍ ሲያነብ ሰማና። በውኑ የምታነበውን ታስተውለዋለህን? አለው።

፴፩ እርሱም። የሚመራኝ ሳይኖር ይህ እንዴት ይቻለኛል? አለው። ወጥቶም ከእርሱ ጋር ይቀመጥ ዘንድ ፊልጶስን ለመነው።

፴፪ ያነበውም የነበረ የመጽሐፉ ክፍል ይህ ነበረ፤ እንደ በግ ወደ መታረድ ተነዳ፥ የበግ ጠቦትም በሸላቹ ፊት ዝም እንደሚል፥ እንዲሁ አፉን አልከፈተም።

፴፫ በውርደቱ ፍርዱ ተወገደ፤ ሕይወቱ ከምድር ተወግዳለችና ትውልዱንስ ማን ይናገራል?

፴፬ ጃንደረባውም ለፊልጶስ መልሶ። እባክህ፥ ነቢዩ ይህን ስለ ማን ይናገራል? ስለ ራሱ ነውን ወይስ ስለ ሌላ? አለው።

፴፭ ፊልጶስም አፉን ከፈተ፥ ከዚህም መጽሐፍ ጀምሮ ስለ ኢየሱስ ወንጌልን ሰበከለት።

፴፮ በመንገድም ሲሄዱ ወደ ውኃ ደረሱ፤ ጃንደረባውም። እነሆ ውኃ፤ እንዳልጠመቅ የሚከለክለኝ ምንድር ነው? አለው።

፴፯ ፊልጶስም። በፍጹም ልብህ ብታምን፥ ተፈቅዶአል አለው። መልሶም። ኢየሱስ ክርስቶስ የእግዚአብሔር ልጅ እንደ ሆነ አምናለሁ አለ።

፴፰ ሰረገላውም ይቆም ዘንድ አዘዘ፥ ፊልጶስና ጃንደረባው ሁለቱም ወደ ውኃ ወረዱ፥ አጠመቀውም።

፴፱ ከውኃውም ከወጡ በኋላ የጌታ መንፈስ ፊልጶስን ነጠቀው፤ ጃንደረባውም ሁለተኛ አላየውም፥ ደስ ብሎት መንገዱን ይሄድ ነበርና።

፵ ፊልጶስ ግን በአዛጦን ተገኘ፥ ወደ ቂሣርያም እስኪመጣ ድረስ እየዞረ በከተማዎች ሁሉ ወንጌልን ይሰብክ ነበር።

______

Ethiopia: The First Christian Nation?

My note: Our forefathers were confident enough to answer it with YES! But the question whether Pope Pius XI was defender of Ethiopia — historical sources indicitae the contrary, that Pope Pius XI recognised Italian sovereignity over Ethiopia

For centuries, historians have widely accepted the argument that Armenia was the first Christian nation. This important claim has become a source of national pride for Armenians and has remained virtually undisputed for centuries — until now.

Armenians will likely be up at arms when they learn that a new book — “Abyssinian Christianity: The First Christian Nation?” — is challenging their claim, presenting the possibility that Abyssinia (modern-day Ethiopia and Eritrea) was the first Christian nation.

The Acts of the Apostles describes the baptism of an Ethiopian eunuch shortly after the death of Christ. Eusebius of Caesaria, the first church historian, further tells of how the eunuch returned to his land to diffuse the Christian teachings.

And the earliest Ethiopian monastic tradition is linked to the account of the Holy Family visiting Ethiopia, centuries before the Christian monastic movement emerged. According to the legend, the Child Jesus and the Virgin Mary were transported from Egypt on a silver cloud. Their arrival symbolized the renewal of the Covenant, which began when Menelich brought the Ark from Jerusalem to Ethiopia.

Continue reading…

__